Διαβάζουμε στο σημαντικό βιβλίο του Σ.Ριζά που προσφατα κυκλοφόρησε τις 4 ατελέσφορες προσπάθειες του Κ.Καραμανλή να στείλει στρατό στην Κύπρο. Οι κύριοι λόγοι της αποτυχίας ήταν ότι η τότε στρατιωτική ηγεσία-που προηγουμένως είχε διατάξει το πραξικόπημα κατά του αρχιεπισκόπου Μακαρίου- σε όλες τις περιπτώσεις ομολόγησε ότι χρειαζόταν περίπου δέκα μέρες για να ετοιμάσει μια μεραρχία, ότι η χώρα δεν ήταν σε θέση να ανταπεξέλθει σε ένα συνολικό πόλεμο με την Τουρκία και ότι τα αεροπλάνα που θα αποστέλλονταν στην Κύπρο δεν θα είχαν καύσιμα να επιστρέψουν και άρα θα είχαν απωλεσθεί σε μια γενικευμένη πολεμική σύρραξη. Συγχρόνως ομολογούσε ότι η κατάσταση στο Έβρο ήταν καλή-παρότι ακόμη πολλά άρματα βρίσκονταν στο λεκανοπέδιο- ενώ η κατάσταση στο Αιγαίο ήταν εξαιρετικά ανησυχητική. Επίσης δήλωσε ότι δεν ήταν απόλυτα ασφαλείς οι βιομηχανικές εγκαταστάσεις της χώρας σε περίπτωση τουρκικής επίθεσης.
Γράφει ο Σ.Ριζάς:
α . " Στις 3 Αυγούστου πραγματοποιήθηκε μια σημαντική σύσκεψη στην οποία προσήλθε με κάποια καθυστέρηση ο Καραμανλής, με συμμετοχή των Μαύρου, Αβέρωφ και των αρχηγών των Ενόπλων Δυνάμεων. Το βασικό ζήτημα ήταν η δυνατότητα της Ελλάδας να παρέμβει στρατιωτικά στην Κύπρο...Ο Καραμανλής, ωστόσο, παρατήρησε καταληκτικά ότι, αν στην Κύπρο δεν αποκαθίστατο κάποια ισορροπία, τότε η Ελλάδα θα έπρεπε να αποστείλει μια ισχυρή μεραρχία. Διέταξε την προετοιμασία για την αποστολή της, αν και διευκρινίστηκε ότι η απόφαση δεν είχε ληφθεί. Οι στρατιωτικοί ανέφεραν ότι χρειάζονταν έξι έως δέκα μέρες για την προετοιμασία της"(σελ.123,124).
β. " Στις 12 Αυγούστου σε πολιτικοστρατιωτική σύσκεψη υπό την προεδρία του στρατηγού Γκιζίκη, διαπιστώθηκε ότι δεν υπήρχαν δυνατότητες για μείζονες επιθετικές ενέργειες στον Έβρο ή στο Αιγαίο, ενώ έτεινε να απασχολεί τους συμμετέχοντες η πιθανότητα αξιοποίησης ελληνοτουρκικής εμπλοκής από την πλευρά της Βουλγαρίας...Σε ερώτημα του Καραμανλή σχετικά με τη δυνατότητα αποστολής μεραρχίας στην Κύπρο, οι αρχηγοί απάντησαν ότι το εγχείρημα αυτό θα απασχολούσε το σύνολο των αεροπορικών και ναυτικών δυνάμεων και η έκβαση του ήταν αμφίβολη λόγω της παρουσίας ισχυρών τουρκικών αεροπορικών και ναυτικών δυνάμεων στην περιοχή"(σελ.133).
γ. "Στις 13 Αυγούστου ο Αβέρωφ συγκάλεσε και πάλι σύσκεψη με τους αρχηγούς των Ενόπλων Δυνάμεων. Ο στρατηγός Μπονάνος υποστήριξε ότι η ελληνική στρατιωτική δύναμη υπό τον στρατηγό Καραγιάννη στην Κύπρο δεν ήταν σε θέση να προβάλει αντίσταση σε τουρκική προέλαση. Ο αρχηγός των Ενόπλων Δυνάμεων πίστευε επίσης ότι δεν εφικτή η αποστολή ενισχύσεων. Με τον στρατηγό Μπονάνο συμφώνησε και ο αρχηγός Στρατού αντιστράτηγος Γαλατσάνος, ο οποίος τόνισε ότι ενδεχόμενη άμυνα μέχρι εσχάτων δε θα είχε αποτέλεσμα, αλλά πιθανώς θα έτρεπε τους Τούρκους σε διεύρυνση των εδαφικών στόχων τους"(σελ.133,134).
δ. "Όταν τα ξημερώματα της 14ης Αυγούστου ο Καραμανλής κάλεσε σε σύσκεψη τον Αβέρωφ και τους αρχηγούς των Ενόπλων Δυνάμεων, με την παρουσία και του υπουργού παρά τω πρωθυπουργώ Γεωργίου Ράλλη, ο Αβέρωφ, σε αντίθεση με τον Ράλλη συντάχθηκε με την άποψη των αρχηγών ότι η αποστολή της μοίρας των αεροσκαφών F-4 και των τριών συγχρόνων υποβρυχίων δεν επρόκειτο να επιδράσει στην πορεία των επιχειρήσεων στην Κύπρο, ενώ, αντίθετα, θα στερούσε την Ελλάδα από χρήσιμες μονάδες σε περίπτωση ελληνοτουρκικού πολέμου. Ο Καραμανλής ζήτησε εναλλακτικά την αποστολή μίας μεραρχίας, αλλά οι αρχηγοί επανέλαβαν ότι χρειάζονταν αρκετές ημέρες για να τη συγκροτήσουν, ενώ είχαν και επιφυλάξεις για τη δυνατότητα μεταφοράς της με ασφάλεια στο θέατρο των επιχειρήσεων. Δεν απέμενε συνεπώς, εναλλακτική λύση από την επιδίωξη διπλωματικής υποστήριξης από την πλευρά των Δυτικών δυνάμεων, πρωταρχικά των Αμερικανών και του ΝΑΤΟ"(σελ.135).
Η Ελλάδα στις 15 Αυγούστου απεχώρησε από το στρατιωτικό σκέλος του ΝΑΤΟ, συγχρόνως ζήτησε από την Αγγλία "την αεροπορική κάλυψη μιας νηοπομπής η οποία θα μετέφερε στην Κύπρο μια ελληνική μεραρχία"(σελ.136). Η απάντηση που δόθηκε ήταν αρνητική. Η αποχώρηση από το ΝΑΤΟ για την Ελλάδα στρατιωτικά ήταν ζημιογόνος αλλά πολιτικά ήταν επιτυχής(σελ.149).
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου