Π.Κονδύλης: οι κλασσικοί του μαρξισμού και οι στρατοί- δίκαιοι και άδικοι πόλεμοι, η αναγκαιότητα να οργανωθούν στρατιωτικά τα πάντα

Στην "Θεωρία του Πολέμου" ο Π.Κονδύλης εξετάζει αναλυτικά όχι μόνο τις απόψεις του Κλαούζεβιτς αλλά και αυτές των Μάρξ. Ενγκελς, Λένιν. Αφενός δείχνει τις διακυμάνσεις που έχουν αυτές αφετέρου την προτίμηση τους στον τακτικό στρατό έναντι του ανταρτοπόλεμου. Οι Μαρξ και Ενγκελς ενώ θεωρούσαν τον στρατό "ως εργαλείο στα χέρια της εκάστοτε κυρίαρχης τάξης" , αποδέχονταν ότι η μαζική υποχρεωτική θητεία του έδωσε λαϊκά χαρακτηριστικά ενώ τόσο ο Μάρξ όσο και ο Ένγκελς κατέληγαν ότι αφού η Ρωσία έχει τόσο ισχυρό στρατό θα πρέπει όλα τα ευρωπαϊκά κράτη να διατηρούν στρατούς. Συγκεκριμένα "και ο Engels συνηγορούσε υπέρ της αναδιοργάνωσης του πρωσσικού στρατού μεταξύ άλλων με το επιχείρημα ότι ο ετοιμοπόλεμος στρατός χρειάζεται έτσι κι αλλιώς "όσο κανείς έχει από τη μια τον γαλλικό στρατό κι από την άλλη τον ρώσσικο". Επί πλέον πίστευε ότι η εσωτερική πολιτική δεν είναι δυνατόν να καθορίζει από μόνη της την αριθμητική δύναμη του στρατού, αλλά ότι πρωταρχικό και αυτοτελή παράγοντα αποτελεί εδώ η εξωτερική πολιτική, δηλαδή ο ανταγωνισμός στο διεθνές επίπεδο, ο οποίος διεξάγεται ανεξάρτητα από το πολίτευμα των κρατών"(σελ.213). Παρά λοιπόν ότι μετά την Κομμούνα του Παρισιού ζητούν οι μόνιμοι στρατοί να αντικατασταθούν με λαϊκές πολιτοφυλακές όμως "όταν ζητούσαν τον "'ένοπλο λαό", την "πράγματι γενική στρατιωτική θητεία", "έναν στρατό με βραχύ χρόνο εκπαίδευσης και μακρά υποχρέωση υπηρεσίας", το έκαναν πάντοτε έχοντας κατά νούν την υποτιθέμενη συνάφεια μεταξύ γενικής υποχρεωτικής θητείας και εσωτερικού εκδημοκρατισμού"(σελ.263) 
Ο Λένιν θεωρεί τους εμφύλιους ως το ανώτατο στάδιο , την οξύτερη μορφή του ταξικού αγώνα, ακόμη και αν αυτοί που πολεμούσαν προέρχονταν από την ίδια τάξη, για παράδειγμα την αγροτική. Την ίδια ερμηνεία ακολουθούν συνήθως τα περισσότερα Κ.Κ.,παρότι σε αρκετές περιπτώσεις προσθέτουν μια εθνικοαπελευθερωτική διάσταση. Σε ένα σημείο θα γράψει "δεν είμαστε ειρηνιστές και δεν μπορούμε ν' αρνηθούμε έναν επαναστατικό πόλεμο"(σελ.302). Επίσης "ο Λένιν ονομάζει όλους τους δίκαιους πολέμους αμυντικούς ανεξαρτήτως του ποιός επιτίθεται πρώτος. Τούτο υποδηλώνει μια διάκριση ανάμεσα στην πολιτική και στην στρατηγική έννοια της επίθεσης και της άμυνας"(σελ.302).
Γράφει ο Κονδύλης ότι ο Λένιν υποστήριζε ότι σύγχρονος στρατός μπορεί να είναι μοχλός ανάπτυξης για όλη την οικονομία: "Πριν από το 1917 ο Λένιν είχε επισημάνει τον πρότυπο οργανωτικό χαρακτήρα του στρατού υπό την πολιτική έννοια: "Ας δούμε τον σύγχρονο στρατό. Εδώ έχουμε ένα καλό πρότυπο οργάνωσης . Και καλή είναι η οργάνωση αυτή μόνον και μόνον επειδή είναι αρκετά ελαστική, ενώ συνάμα μπορεί να καθοδηγήσει με ενιαία βούληση εκατομμύρια ανθρώπους...Το ίδιο ισχύει και για τον αγώνα της εργατικής τάξης ενάντια στην αστική". Μετά το 1917 μίλησε επανειλημμένα για την αναγκαιότητα μεταφοράς του προτύπου της στρατιωτικής οργάνωσης στην οργάνωση της οικονομίας. Όλες οι δυνάμεις, όσες ενεργοποιήθηκαν κατά τη συγκρότηση του στρατού, θα έπρεπε τώρα να επιστρατευθούν για τη συγκρότηση της οικονομίας. Σκοπός των εργατικών τούτων στρατιών θα ήταν να "εντείνουν και να οργανώσουν όλες τις υπάρχουσες δυνάμεις με στρατιωτικό τρόπο, για να θέσουν υπό τον έλεγχό τους μεγάλα αποθέματα τροφίμων και να τα προωθήσουν στα κέντρα της βιομηχανικής ανοικοδόμησης. Για το σκοπό αυτό πρέπει να συγκροτηθούν με κάθε θυσία εργατικές στρατιές και να οργανωθούν στρατιωτικά τα πάντα". Το γεγονός ότι στον στρατό πρωτοχρησιμοποιήθηκαν "αστοί ειδικοί" φαινόταν ν' αποτελεί ένα καλό παράδειγμα της καταλληλότητας του στρατού ως πεδίου πρωτοπόρων κοινωνικών πειραμάτων: " την ίδια εμπειρία πρέπει να την εφαρμόσουμε και στη βιομηχανία" "(σελ.316).
Πράγματι στην πρώην ΕΣΣΔ ο στρατιωτικός τομέας πάντα ανθούσε σε αντίθεση με την υπόλοιπη οικονομία, ειδικά αυτή που αφορούσε τα καταναλωτικά προϊόντα που παρήκμασε και ήταν η κυριότερη αιτία της γενικότερης δυσαρέσκειας.