Η ανάγκη για το ρίζωμα του ανθρώπου
Στο χειρόγραφο της συζήτησης με θέμα Η Ε.Ο.Κ. και η Ελλάδα που διεξήχθη στις 22 Μαρτίου 1963 ανάμεσα στον Γ.Θεοτοκά, τον Κ.Αρλιώτη, τον Ι.Πεσματζόγλου, τον Χρ. Στράτο και τον Α.Τσιριντάνη , ο Θεοτοκάς θα τονίσει την σημασία του ριζώματος για τον άνθρωπο: «οι λαοί και τα άτομα έχουν ανάγκη από ρίζες και από τη θερμότητα μιας εθνικής ζωής για να στερεωθούν, να ισορροπήσουν και να μπορέσουν να αναπτύξουν τον ηθικό τους χαρακτήρα. Ο ξερριζωμένος άνθρωπος, από ό,τι μας διδάσκει η πείρα, δεν είναι ούτε ευτυχής ούτε αληθινά ισορροπημένος ούτε πολύ χρήσιμος στον κόσμο. Θέλουμε λοιπόν και πρέπει, μες στην Ευρώπη, να διατηρήσουμε τον Ελληνισμό μας. Δεν εννοώ τις εξωτερικές του γραφικότητες, αλλά τα ουσιαστικά συστατικά και εκφραστικά του στοιχεία, που τα κυριότερα είναι: η γλώσσα, η πνευματική ελληνική παράδοση, η λογοτεχνία ως άμεση, ζωντανή ελληνική έκφραση της εθνικής ψυχοσύνθεσης, το πνεύμα της ελευθερίας που εκπορεύεται από το Εικοσιένα και γενικά τους απελευθερωτικούς μας πολέμους και η Ορθόδοξη Εκκλησία. Τα στοιχεία αυτά προσδιορίζουν και στερεώνουν την εθνική προσωπικότητα των σύγχρονων Ελλήνων, πρέπει λοιπόν να συνειδητοποιηθεί η σημασία τους, μες στις νέες ιστορικές προοπτικές που ανοίγονται μπροστά μας»
Ελληνισμός και παγκοσμιότητα
Δεν ζητώ το κλείσιμο στον εαυτό μας, την πνευματική ομφαλοσκοπία, τα τείχη του καλλιτεχνικού προστατευτισμού. Είμαι ένας από τους ανθρώπους που πολέμησαν αυτά τα πράματα, που αξίωσαν να ανοίξουμε τα μάτια στον έξω κόσμο και να μπούμε οργανικά στην Ευρώπη. Δεν αναιρώ σήμερα τις απόψεις μου εκείνες. Πιστεύω όμως –και τούτο το έλεγα πάντα- πως η οποιαδήποτε πνευματική συμμετοχή μας στη διεθνική ζωή έχει αληθινή αξία μόνο όταν είναι ιδιόρρυθμη και πρωτότυπη και αποτελεί συμβολή, προσθήκη και όχι απορρόφηση. Θέλω να πω ότι ή θα είμαστε ένας συγκροτημένος Ελληνισμός, με δική του προσωπικότητα, και τότε θα βαρύνουμε, θα είμαστε κάτι ή θα πέσουμε μέσα στην ανωνυμία του κοσμοπολίτικου πλήθους σαν άτομα ανερμάτιστα και ξερριζωμένα. Αυτό είναι το ένα ζήτημα που μας αφορά όλους μαζί. Το άλλο είναι η ατομική υπόσταση του καθενός, που πιστεύω ότι έχει ανάγκη να στερεωθεί κάπου, να βρει ερείσματα που να την ξεπερνούν
Γ.Θεοτοκάς. Στοχασμοί και Θέσεις, πολιτικά κείμενα 1925-1966, τόμος Β’ 1950-1966, πρόλογος Ν.Αλιβιζάτος, επιμέλεια Ν.Αλιβιζάτος, Μ.Τσαπόγας, εκδόσεις Βιβλιοπωλείον της «Εστίας», Αθήνα 1996, σελ. 952..
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου