Ο καθηγητής της φιλοσοφίας στο Πάντειο Πανεπιστήμιο Δημήτρης Λαμπρέλλης είναι ένας από τους πιο δημιουργικούς και γόνιμους στοχαστές μας.
Ξεκίνησε με την μελέτη για τον Φ.Νίτσε («ο φιλόσοφος της πολλαπλότητας και της μάσκας»), που πλέον θα την χαρακτηρίζαμε κλασσική και η γνώση της είναι απαραίτητη σε καθένα που επιδιώκει την αξιόπιστη πρόσβαση σε αυτόν τον ιδιαίτερα σημαντικό και ιδιαίτερα ξεχωριστό φιλόσοφο. Συνέχισε με πολλές άλλες μελέτες ίδιας ποιότητας και ενδιαφερόντων που ανιχνεύουν τις επιρροές του νιτσεϊσμού στην χώρας μας και ανατέμνουν άλλους στοχαστές όπως τον Πλάτωνα, τον Θουκυδίδη, αλλά επίσης τον Μαρκούζε, τον Κέρουακ, τον Νέγκρι.
Ο Εμπεδοκλής χαρακτηρίστηκε από τον Νίτσε ως ο «τραγικός φιλόσοφος». Ο ίδιος όρισε τον εαυτό του «ως φυγάς θεόθεν και αλήτης», «ως από τους θεούς εξόριστος και πλάνης, εμπιστοσύνη έχοντας στην μανιασμένη φιλονικία» .Ο κόσμος μετεωρίζεται ανάμεσα στην φιλότητα και το νείκος. Η αέναη αυτή διάσταση αποδίδει την τραγική σημασία του κόσμου.
Ο Δ.Λαμπρέλλης εξ αρχής συμπεραίνει ότι η φιλότητα και το νείκος λειτουργούν ως αναγκαία αλληλοδιαδοχή «η οποία ορίζει το γίγνεσθαι του ανθρώπινου κόσμου όσο και του Κόσμου»(σελ.54). Ο Ευριπίδης όσο και ο Θουκυδίδης φέρουν την επιρροή του Εμπεδοκλή. Η μελέτη της «Μήδειας» και των «Βακχών» τεκμηριώνουν την απόφανση αυτή. Αλλά και προλέγουν τον τρόπο που ο άνθρωπος μεταχειρίστηκε την φύση και τον κόσμο: « στην περίπτωση αυτή ο λόγος του Εμπεδοκλή μας αναδεικνύει ότι επιχειρήσαμε να παραβιάσουμε τη θέληση της Φύσης, αγνοήσαμε τη φυσιο-κεντρική θέληση και τη βιάσαμε, για χάρη της επικράτησης της ανθρωπο-κεντρικής θέλησης να αναμείξουμε όλα τα στοιχεία με όλα, χωρίς να σεβαστούμε τη θέλησή τους, η οποία βασίζεται στη δική τους φύση και οδηγεί άλλα στο να θέλουν να σμίξουν και άλλα στο να αρνούνται να σμίξουν»(σελ.202).
Αλλά ο συγγραφέας θα αναχθεί στον Όμηρο και στον Ησίοδο για να δείξει την διαρκή αλληλοδιαδοχή της φιλότητας και τους νείκους, της φιλίας και της εχθρότητας. Η περιπλάνηση αυτή αναγκαστικά καταλήγει στον Θουκυδίδη.
Τελικά τι σημαίνει ο λόγος και ο στοχασμός του Εμπεδοκλή; Η απάντηση είναι πως «ο Εμπεδοκλής, πλέον, είναι, και σημαίνει, τη μετάβαση όχι μόνον του λόγου του(: πρώτη αναβαθμίδα), όχι μόνον του συναισθήματος του( δεύτερη αναβαθμίδα), από το μέρος – οικείον εαυτόν του στο όλον – Κόσμο, μετάβαση –επομένως- εννοούμενη ως οργανική ολότητα του Εμπεδοκλή και του Κόσμου, στο πλαίσιο της οποίας απαντάται η στοχαστική –νοηματική, συναισθηματική και οντική ταύτιση του ιδίου με όλον –Κόσμο»(σελ.366,367).
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου