"Η θεωρία της επανάστασης παραβλέπει την πλέον σημαντική έποψη της κοινωνικής ζωής -ότι αυτό που χρειαζόμαστε δεν είναι τόσο οι καλοί άνθρωποι, όσο οι καλοί θεσμοί. Ακόμη κι ο πιο καλός άνθρωπος μπορεί να διαφθαρεί από την εξουσία, οι θεσμοί όμως που επιτρέπουν στους αρχόμενους να ασκήσουν κάποιον αποτελεσματικό έλεγχο στους άρχοντες θα αναγκάσουν και τους κακούς άρχοντες να κάνουν αυτό που οι εξουσιαζόμενοι πιστεύουν πως είναι προς το συμφέρον τους. Ή για να το θέσουμε αλλιώς, θα θέλαμε να έχουμε καλούς άρχοντες, όμως η ιστορική εμπειρία μας δείχνει ότι το πιθανότερο είναι πως δεν θα τους έχουμε. Για το λόγο αυτό λοιπόν είναι τόσο σημαντικό να σχεδιάσουμε θεσμούς που να εμποδίζουν τους κακούς άρχοντες να προκαλέσουν υπερβολικά μεγάλες συμφορές.
Υπάρχουν δυο μόνον είδη θεσμών διακυβέρνησης, αυτοί που επιτρέπουν την μεταβολή της κυβέρνησης χωρίς αιματοχυσία, και εκείνοι που δεν επιτρέπουν κάτι τέτοιο. Αλλά αν μια κυβέρνηση δεν μπορεί να μεταβληθεί χωρίς αιματοχυσία, τότε δεν μπορεί, στις περισσότερες των περιπτώσεων, να διωχθεί εν γένει. Δεν χρειάζεται να μαλώνουμε για λέξεις και για ψευδοπροβλήματα όπως το αληθές και ουσιώδες νόημα της λέξης "δημοκρατία". Μπορείτε να διαλέξετε όποιο νόημα θέλετε για τα δύο είδη διακυβέρνησης. Εγώ προσωπικά προτιμώ να ονομάζω το είδος διακυβέρνησης που μπορεί να αλλάξει δίχως βία "δημοκρατία", και το άλλο "τυραννία". Όπως είπα όμως εδώ δεν πρόκειται για μια λεκτική διαμάχη, αλλά για μια σημαντική διάκριση μεταξύ δυο ειδών θεσμών".
Κ.Πόππερ, Η ένδεια του ιστορικισμού, μετάφραση Αθανάσιος Σαμαρτζής, εκδόσεις Ευρασία, Αθήνα 2005, σελ. 29,30.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου