Χρυσόστομος Φουντούλης: Οι Αιγαιομάχοι της Ικαρίας- Κωνσταντίνος Ι.Μυριανθόπουλος- Ίων Δραγούμης: τεκμήρια της κοινής του δράσης για την απελευθέρωση της Ικαρίας(1912), εκδόσεις Χρονικό, Αθήνα 2024, σελ. 317.

 

Χρυσόστομος Φουντούλης: Οι Αιγαιομάχοι της Ικαρίας- Κωνσταντίνος Ι.Μυριανθόπουλος- Ίων Δραγούμης: τεκμήρια της κοινής του δράσης για την απελευθέρωση της Ικαρίας(1912), εκδόσεις Χρονικό, Αθήνα 2024, σελ. 317.

 

Με εισαγωγή του καθηγητή Πέτρου Παπαπολυβίου κυκλοφόρησε το έργο του Χ.Φουντούλη για την συμβολή δύο προσώπων, του Ι.Δραγούμη  και του Κωνσταντίνου Μυριανθόπουλου  στην απελευθέρωση της Ικαρίας από τους Τούρκους. Συμπληρώνεται με δοκίμιο του Νώντα Τσίγκα  για το ημερολόγιο του Ι.Δραγούμη και του φιλόλογου  Θανάση Γαλανάκη για την σημασία των προφορικών και γραπτών αφηγήσεων.

Το έργο είναι αποτέλεσμα είναι πρωτογενούς εργασίας αφού έχει εντοπίσει την αλληλογραφία ανάμεσα στους δύο πρωταγωνιστές με την οποία παρακολουθούμε την εξέλιξη  των γεγονότων για την απελευθέρωση και την ένωση της Ικαρίας με την υπόλοιπη Ελλάδα.

Ο Ι.Δραγούμη είναι γνωστός και δεν χρειάζεται να αναφερθούμε εκτενέστερα. Για τον Κωνσταντίνο Μυριανθόπουλο μαθαίνουμε ότι «ήταν ένας πολυταξιδεμένος Κύπριος λόγιος, θεολόγος, νομικός, φιλόλογος, συγγραφέας, επαναστάτης,  ένας Αιγαιομάχος…Το 1900 στην Αθήνα, γράφτηκε στο πανεπιστήμιο, όπου σπούδασε φιλολογία και νομικά, ανακηρύχθηκε διδάκτορας της Νομικής και έλαβε άδεια να δικηγορεί ενώπιον του Αρείου Πάγου. Ήταν ένας αληθινός πατριώτης. Παρακολουθούσε τα γεγονότα και έγινε μέλος της εταιρείας «Ελληνισμός» στην Αθήνα με πολλαπλές δραστηριότητες στον τότε υπόδουλο χώρο. Ο Μυριανθόπουλος συνδέθηκε φιλικά και αλληλογραφούσε με τον Ιωάννη Μαλαχία (1880-1958), ο οποίος τον κάλεσε να επισκεφθεί την Ικαρία. Πρώτη φορά πήγε στην Ικαρία το 1908 ως ταξιδιώτης ερευνητής, γλωσσολόγος. Την επισκέφτηκε για δεύτερη φορά το 1910 ως διοργανωτής και επόπτης των Σχολείων του Φαναρίου, στην περιφέρεια Αγίου Κηρύκου, όπου παρέμεινε ως Σχολάρχης-Ιεροκήρυκας- στην πραγματικότητα ήταν σύνδεσμος με το Ελληνικό Κράτος»(σελ.23). Επίσης υπήρξε «ιδιοκτήτης, διευθυντής και συντάκτης της εβδομαδιαίας εφημερίδας Κήρυξ της Κύπρου»(σελ.40,41).

Στο διάστημα αυτό πρωθυπουργός και υπουργός στρατιωτικών ήταν ο Ε.Βενιζέλος, ενώ υπουργός εξωτερικών ο Λάμπρος Κορομηλάς. Ο Ίων Δραγούμης ήταν Τμηματάρχης του «Γραφείου Ανατολικών Υποθέσεων» του υπουργείου εξωτερικών και αρμόδιος για τα θέματα του υπόδουλου ελληνισμού. Τον   Απρίλιο του 1912 με κρυπτοπγραφημένο  τηλεγράφημα προς το ελληνικό προξενείο της Λεμεσού κάλεσε τον Μυριανθόπουλο να έρθει στην Ελλάδα(σελ.24). Με αυτό τον τρόπο ξεκινά η εμπλοκή του τελευταίου στα γεγονότα που ακολουθήσαν  αλλά θα μελετήσει την γη και την ιστορία της Ικαρίας.Το 1937 θα κυκλοφορήσει στον Πρόδρομο της Κύπρου το δίτομο έργο, 1300 σελίδων, με τον τίτλο Ικαριακά. Ο β’ τόμος είναι αφιερωμένος στην μνήμη του Ίωνα Δραγούμη.

Ο συγγραφέας γράφει: «η αλληλογραφία  του Κωνσταντίνου Ι.Μυριανθόπουλου με τον Ίωνα Στ.Δραγούμη από τις 11 Δεκεμβρίου του 1911 μέχρι 26 Οκτωβρίου 1912, περιλαμβάνει 21 επιστολές του Μυριανθόπουλου και μόνο 4 του Δραγούμη. Τις τυχόν απαντητικές επιστολές του τελευταίου όσο και αν τις αναζητήσαμε δεν καταφέραμε να τις εντοπίσουμε»(σελ.29).

Το βιβλίο γραμμένο σε γλώσσα γλαφυρή, που δεν στερεί σε τίποτε το έγκυρο και επιστημονικό χαρακτήρα του, μας αποκαλύπτει τεκμηριωμένα μια άγνωστη πτυχή της ιστορίας που αφορά την απελευθέρωση της Ικαρίας. Αποκτά δε ένα πρόσθετο ενδιαφέρον γιατί αποκαλύπτεται ο ρόλος του Δραγούμη αλλά και ενός χαρισματικού Έλληνα της Κύπρου, του Κωνσταντίνου Μυριανθόπουλου.