Πρόκειται για ένα σημαντικό δοκίμιο για να κατανοήσουμε με έγκυρο τρόπο τις επιρροές του Φ.Νίτσε στον ελληνικό στοχασμό, οι οποίες απλώνονται σε αρκετούς στοχαστές και έχουν διάρκεια στο χρόνο. Βέβαια οι επιδράσεις αυτές έχουν ένα υψηλό προαπαιτούμενο, το κριτήριο της γλώσσας που σε πολλές περιπτώσεις είναι δύσκολο να ξεπεραστεί και είναι η αιτία πολλών παρερμηνειών και παρεξηγήσεων Λίγες είναι οι αξιόπιστες μεταφράσεις έργων του Νίτσε στην Ελλάδα και ακόμη λιγότεροι ήσαν αυτοί από τους στοχαστές που γνώριζαν επαρκώς γερμανικά ώστε να μπορούν να διαβάσουν τα πρωτότυπα. Ο Π.Βουτουρής υποστηρίζει ότι ο Κ.Χατζόπουλος , εκδότης του περιοδικού Τέχνη είναι ένας από τους σημαντικότερους αγωγούς που διοχετεύονται στην χώρα μας οι νιτσεϊκές σκέψεις αλλά το έργο του παραμένει ανεπηρέαστο από αυτές ενώ μετά το 1905 στρέφεται στον μαρξισμό και εγκαταλείπει τον Νίτσε.Βεβαίως ο Παλαμάς δέχεται πολλές διαφορετικές επιδράσεις ώστε σε ορισμένες περιπτώσεις απόψεις που σε μια πρώτη ανάγνωση είναι νιτσεϊκές στην πραγματικότητα έχουν άλλες αφετηρίες. Σύμφωνα με τον Βουτουρή ο Παλαμάς στα 1899 διαβάζει για πρώτη φορά μια επιλογή έργων του Νίτσε.Στο ίδιο διάστημα η θεωρία του θα έχει τρία θεμέλια: αριστοκρατισμός, κοσμοπολιτισμός, ατομικισμός. Παρά το γεγονός θα κατακρίνει την διεφθαρμένη και αποκτηνωτική εκπαίδευση θα καταλήξει σε μια θεωρία που αντιτίθεται στην δημοκρατία, στον σοσιαλισμό, στον ανθρωπισμό , τον εξισωτισμό. Βεβαίως στην συνέχεια οι απόψεις αυτές θα εκτοπιστούν από την αγωνία του για την τύχη του ελληνισμού. Άλλωστε και στον νιτσεϊκό Ζαρατούστρα εντοπίζονται αναλογίες με τον χριστιανισμό(σελ.83). Τελικά το φιλοσοφικό σύστημα του Παλαμά είναι εθνοκεντρικό και αυτό τον διακρίνει από τον Νίτσε(σελ.87). Στην συνέχεια ο Βουτουρής θα ασχοληθεί από τις νιτσεϊκές επιρροές στον Ι.Δραγούμη και στον ρατσιστή δημοτικιστή Π.Βλαστό.Μεγάλο μέρος του δοκιμίου περιλαμβάνει την εξέταση βασικών έργων για τον Παλαμά όπως αυτά του Κ.Τσάτσου, του Α.Χουρμούζιου, του Δ.Βεζανή και άλλων. Ο Βουτουρής τελικά συμπεραίνει ότι ο Παλαμάς ήταν επιλεκτικός έναντι του Νίτσε ώστε ενώ συμμερίστηκε τον αριστοκρατισμό στάθηκε μακρυά από τον αντιχριστιανισμό και την αθεϊα.Η ελληνολατρία τον οδηγούσε στην βεβαιότητα ότι το Βυζάντιο και ο χριστιανισμός είναι μέρος της ελληνικής ταυτότητας και συνεπώς δεν μπορούν να απορριφθούν(σ.279). Επίσης ο Παλαμάς αποδέχθηκε τον φεμινισμό όσο και την επιστήμη (σελ.283), ενώ δεν είναι επικριτικός προς την Ευρώπη όπως ο Νίτσε.
Το έργο κλείνει με ανέκδοτες σημειώσεις του Παλαμά για τον Νίτσε.
Το έργο κλείνει με ανέκδοτες σημειώσεις του Παλαμά για τον Νίτσε.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου