Youtube

Youtube
Βρείτε το κανάλι μας στην ψηφιακή πλατφόρμα youtube.

Πέμπτη 23 Οκτωβρίου 2014

Κ. Καστοριάδης: μια σημαντική συζήτηση με τον Κ. Ψυχοπαίδη, τον Π.Μπασιάκο και τον Δ.Μαρκή


Μία σπάνια συζήτηση, που πρόσφατα αναρτήθηκε στο διαδίκτυο, η οποία  μπορεί να αποτελέσει μια χρήσιμη εισαγωγή στο έργο των στοχαστών που λαμβάνουν μέρος  στη συζήτηση.




Δευτέρα 13 Οκτωβρίου 2014

Γ. Ανδρειωμένος: Ο Παλαμάς και η πολιτική- στην πρώιμη και ύστερη φάση της ζωής του, εκδόσεις Ι.Σιδέρης, Αθήνα 2014, σελ. 158.



Ρήξη φ. 108

Με ένα ακόμη έργο, που αφορά μία διάσταση από την εμπλοκή του  Κ.Παλαμά με την πολιτική, συνεχίζει την πρωτογενή ερευνητική  του προσπάθεια ο Γ.Ανδρειωμένος.
Το έργο του Κ.Παλαμά  έγινε αντικείμενο πολλαπλών και ενάντιων ερμηνειών από στοχαστές  που απλώνονται σε όλο το πολιτικό φάσμα., όπως ο Κ.Τσάτσος, ο Α.Χουρμούζιος, ο Α.Καραντώνης, ο Δ. Βεζανής και ο Ν. Ζαχαριάδης. Προφανώς το ίδιο το έργο του Κ. Παλαμά, παρείχε την δυνατότητα, ο καθένας που προσέγγισε το έργο του  να εξάγει τα συμπεράσματα που συμφωνούν με την κοσμοαντίληψή του, δίχως να χάσει την σοβαρότητά του και την αληθοφάνειά του.
Ο Γ.Ανδρειωμένος ασχολείται πρώτα με την πρώιμη δημοσιογραφική δραστηριότητα του Κ. Παλαμά  και δεύτερον με την σποραδική πολιτική δραστηριότητα στα ύστερα χρόνια της ζωής του. Προφανώς έμεινε απέξω η  έρευνα του κύριου έργου του ποιητή, η οποία θα απαιτούσε μια πολύ εκτενέστερη ερευνητική και συγγραφική προσπάθεια και από την οποία όμως σίγουρα  θα προέκυπταν κάποια  ουσιώδη  συμπεράσματα,. Αλλά δεν πρέπει να μας διαφεύγει ότι ο Παλαμάς στάθηκε βράχος και θεμέλιο, ως κριτικός, ως ποιητής, ως μαχητής του δημοτικισμού για δυο τουλάχιστον γενιές. Δίχως υπερβολή, ο επικήδειος λόγος του Σικελιανού,  στην κηδεία  του, τον ζοφερό καιρό της τριπλής κατοχής, η αποστροφή του ότι πάνω στο φέρετρο του ακούμπησε όλη η Ελλάδα, όχι μόνο για να τον υμνήσει,  αλλά και για να πάρει δύναμη και ελπίδα το δοκιμαζόμενο έθνος,  ανταποκρινόταν απόλυτα στην αλήθεια.
Ο Γ. Ανδρειωμένος αναφέρεται κατ’ αρχήν στις καταχωρήσεις του Κ.Παλαμά ως κοινοβουλευτικός συντάκτης  στα έντυπα Μη Χάνεσαι  και Ραμπαγάς. Σε πολλά από τα δημοσιεύματα χρησιμοποιεί το ψευδώνυμο «Κουτρούλης». Με αυτές ασκήθηκε στην γραφή, «έγινε ένας από τους πολυσχιδέστερους  και παραγωγικότερους νέους λογοτέχνες», ενώ έθεσε τις βάσεις «για τη γνωριμία του με το ευρύτερο αθηναϊκό κοινό»(σελ.46).
Η τελευταία περίοδος της ζωής του Κ.Παλαμά συμπίπτει με την δικτατορία του Ι.Μεταξά. Ιδιαίτερα στοιχεία , που την διακρίνουν από την χούντα των συνταγματαρχών, είναι  ένα είδος  λαϊκισμού που κολακεύει το λαϊκό στοιχείο  και η σαφής της προτίμηση προς την δημοτική. Το τελευταίο προσέλκυσε το θετικό ενδιαφέρον  ορισμένων δημοτικιστών όπως  του Κ.Παλαμά, που σε επιστολή του στα «Αθηναϊκά Νέα» σημειώνει ότι μετά τον Βενιζέλο, ο Μεταξάς «δοκίμασε να εκφράση τα πράγματα έξω από τη στερεοτυπία των πολιτικών λόγων και των κύριων άρθρων, έξω από τη βιβλιακή και ψευδοαρχαϊκή επισημότητα της καθαρεύουσας»(σελ.94). Το συμπέρασμα του Γ.Ανδρειωμένου από την επιστολή του Κ. Παλαμά είναι ότι «μπορεί ο ποιητής να εμφανίζει μιαν πολύ θετική αντίδραση στον συγκεκριμένο λόγο του Μεταξά, αλλά παράλληλα φροντίζει να κρατήσει και κάποιες αποστάσεις»(σελ.95), ενώ η γενικότερη τοποθέτησή του παρέμεινε φιλο-βενιζελική.    


Αντι-λογος: τεύχος 2 – Άνοιξη 2014, περιοδική έκδοση φιλοσοφίας και κριτικής, εκδόσεις Ευρασία, σελ. 148.



ΡΗΞΗ φ.108

Ευχάριστη έκπληξη αποτελεί το 2ο τεύχος           του «Αντίλογου». Με υπευθυνότητα, σοβαρότητα και ευρύτητα  προσεγγίζεται η περίπτωση του Φ.Νίτσε. Συγχρόνως περιλαμβάνει  συνεντεύξεις του Σ.Ράμφου  και του Γιώργου Καλλή .
Στο ενδιαφέρον αφιέρωμα για τον Φ.Νίτσε  γράφουν: ο Γιώργος Χατζηβασιλείου  για την «ιστορική ανάδυση του νιτσεϊκού μηδενισμού», ο Ζήσης Σαρίκας για την «ηθική και πολιτική στον Νίτσε»  καθώς και για το «χιούμορ και σατιρικός συγγραφέας: ένα σχόλιο για τον Νίτσε και τον Θερβάντες», ο Φώτης Τερζάκης γράφει για την «διαλεκτική του Κυρίου και του Δούλου – Από τον Χέγκελ στον Νίτσε», η Καλλιόπη Κουντουρά για την «έννοια του υπερανθρώπου», ο Γιάννης Τζαβάρας για το «κράτος και εκπαίδευση κατά τον πρώιμο Νίτσε», η Μαρία Αναστασίου για την «ηθική και γνωσιολογία στους Κάντ και Νίτσε»  και ο Θοδωρής Καμπουρίδης για τον «Νίτσε και τη νέα γλώσσα της φιλοσοφίας».
Ο Γιώργος Καλλής, καθηγητής στο Αυτόνομο Πανεπιστήμιο της Βαρκελώνης αναφέρεται θετικά  στην αποανάπτυξη,  μια θεωρία που διατύπωσε μεν  ο Λατούς αλλά η οποία όμως χρωστά πολλά στον Καστοριάδη. Σε μια χώρα σαν την δική μας που την τελευταία πενταετία γνωρίζει μόνο αρνητικούς ρυθμούς ανάπτυξης, τι νόημα  μπορεί να έχει μια τέτοια προσέγγιση; Βεβαίως η απάντηση είναι, αντίθετα από μια επιπόλαιη ανάγνωση, ότι είναι εξαιρετικά επίκαιρη διότι μια κρίση σαν την ελληνική προυποθέτει την αποανάπτυξη σε ορισμένους τομείς, και την γρήγορη ανάπτυξη σε άλλους. Έτσι ενώ είναι αναγκαία, για παράδειγμα, η ανάπτυξη της βιολογικής  γεωργίας, ταυτόχρονα είναι απαραίτητο να περιοριστεί ο παρασιτικός καταναλωτισμός, ιδιαίτερα η επιδεικτική λάιφ-στάιλ κατανάλωση και η αλόγιστη οικοδομική δραστηριότητα, που έχουν την μεγαλύτερη ευθύνη για οικονομική  εξάρτηση και την επιβάρυνση του περιβάλλοντος. Ο Γ.Καλλής αναφέρεται στην εφιαλτική προοπτική της κατασκευής του μετάνθρωπου, ενώ τονίζει πως  η τεχνολογία δεν είναι σε θέση να αντιμετωπίσει τα περισσότερα και πιο σημαντικά προβλήματα, ενώ  στην καλύτερη περίπτωση, απλά, μεταθέτει την αντιμετώπισή τους στο μέλλον.
Στην συνέντευξή του, ο Σ.Ράμφος  κινείται  στα πλαίσια που μας έχει συνηθίσει τα τελευταία χρόνια, δηλαδή την δικαιολόγηση αυτού που κυριαρχεί,  με την μορφή της παγκοσμιοποίησης, του αμερικανισμού και των μνημονίων. Ενώ ξεκινά από ορισμένες ορθές επισημάνσεις, όπως ότι στον Μάρξ, υπάρχει έντονο το εσχατολογικό στοιχείο, καταλήγει για  να ερμηνεύσει την δική του πορεία, να ισχυριστεί, ότι «είναι πολύ εύκολο ένας αριστερός να γίνει εθνικιστής  και θρήσκος, όπως έγινε για παράδειγμα, ο Μιλόσεβιτς. Ο Στάλιν μετά από τα σημεία και τέρατα που έπραττε την ημέρα, το βράδυ μαζί με τον Μπέρια και τον Μαλένκωφ έψαλαν ύμνους στην Παναγία, όπως γράφει στην αυτοβιογραφία της η κόρη του Σβετλάνα»(σελ.29). Μία τέτοια ερμηνεία περιορίζει την υπαρκτή συνάντηση αριστεράς και ορθοδοξίας  μόνο στις αρνητικές της πλευρές και παραλείπει τις πολλές ουσιαστικές και θετικές της όψεις, που είδαμε για παράδειγμα κατά την διάρκεια της Εθνικής Αντίστασης.   Σκόπιμα, επιπλέον, συγχέει τον πατριωτισμό με τον εθνικισμό, την υπεράσπιση της πατρίδας με τους κατακτητικούς πολέμους, την εκκλησιαστική μας παράδοση με την θρησκειοποιημένη παραφθορά της. Βεβαίως η εσχατολογία του σοβιετικού καθεστώτος, ήταν μια στρεβλή εσχατολογία, διότι προσπαθούσε, να τερματίσει την ιστορία και  να φτιάξει τον παράδεισο πάνω στην γη και όχι σε ένα άλλο χρόνο. Επιπλέον ήταν ένα  καθαρά δυτικό φαινόμενο που επιδιώκοντας την γρήγορη εκβιομηχάνιση, ξεθεμελίωσε  ορισμένα θετικά στοιχεία που προϋπήρχαν στην Ρωσία σαν τον κοινοτισμό, που θαύμαζε ο Μάρξ, ενώ τουλάχιστον στην σταλινική του περίοδο κυνήγησε κάποιους ορθόδοξους στοχαστές  όπως την Α.Αχμάτοβα. Η γερμανική εισβολή όμως ώθησε τον Στάλιν να αναθεωρήσει τις σχέσεις του με την ορθοδοξία. Για να συμπληρώσουμε τον Σ.Ράμφο, ο ίδιος αποδεικνύει, πως όταν έχεις υπάρξει αριστερός  μπορείς να γίνεις τα πάντα, ακόμη και ακραίος θαυμαστής του αυταρχικού νεοφιλελευθερισμού, όπως εκ των υστέρων αποδείχθηκε. Τούτο δεν μας ξενίζει. Σε ένα κόσμο ασταθή, όπου η κυριαρχία του μεταμοντερνισμού ευνοεί την σύγχυση των ταυτοτήτων, οι άνθρωποι συχνά αλλάζουν ταυτότητες χωρίς ενοχές. Θεωρείται εύλογο οι πάντες  να μπορούν  να γίνουν τα πάντα, για σοβαρούς ή και λιγότερο σοβαρούς λόγους. Όμως αν επικρατεί η  παράκρουση, το γεγονός αυτό  δεν αθωώνει τους στοχαστές, από τους οποίους αναμένουμε τα άλλα παραδείγματα. Ενδιαφέρον, τέλος, έχει η διήγηση του Σ.Ράμφου της γνωριμίας του με τον Κ.Καστοριάδη το 1964, στο σπίτι του, με την παρουσία του Γ.Καλιόρη, του Κ.Σπαντιδάκη, του Κ.Ψυχοπαίδη και του Μ.Λυκούδη.


Πέμπτη 2 Οκτωβρίου 2014

Νέα Πολιτική: Κυκλοφόρησε το 10ο τεύχος, ενός πραγματικά πολυφωνικού περιοδικού



Κυκλοφορεί ήδη σε όλη την Ελλάδα το 10ο τεύχος της ΝΕΑΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ, με πλούσια ύλη και άποψη για τα πράγματα.
    Στο τεύχος δημοσιεύεται τεκμηρωμένη, αντίθετη προς τα συνήθως δημοσιευόμενα στον τύπο, ανάλυση της οικονομικής και πολιτικής επικαιρότητας από τον Κωνσταντίνο Κόλμερ («Το Πρωτογενές Έλλειμμα και η Περικοπή των Συντάξεων»).
    Επίσης δημοσιεύονται αναλύσεις γιά τα εθνικά ζητήματα [Θεοφάνης Μαλκίδης: «Ελληνική Θράκη»], την πολιτική επικαιρότητα [Χρήστος Χαλαζιάς: «Πολιτικά σφάλματα δημιουργούν μη αναστρέψιμες καταστάσεις»], την γεωργία [Πάνος Παναγόπουλος: «Η μη ανταγωνιστική γεωργία μας αποτελεί εθνικό πρόβλημα»], την φορολογία [Μάνος Κρανίδης:«Σαράντα φόροι και τέλη στα ακίνητα!»] κ.ά.
    Στο τεύχος συμπεριλιμβάνεται βαρυσήμαντο άρθρο του Γιάννη Μαρίνου, με τίτλο «Η δραματοποιημένη επανάληψη μιας προηγηθείσας τραγωδίας».
     Σε μία εκ βαθέων συνέντευξή του, ο συγγραφέας και εκδότης Γιώργος Καραμπελιάς αποκαλύπτει άγνωστες πτυχές της ιδεολογικής του διαδρομής και της πολιτικής του δράσης, από τα φοιτητικά του χρόνια στο Παρίσι μέχρι τους σημερινούς αγώνες του γιά την διαμόρφωση μίας ολοκληρωμένης θεωρίας γιά τον Ελληνισμό.
    Το κεντρικό αφιέρωμα του τεύχους αφορά το Κυπριακό ζήτημα και έχει τίτλο  «Κύπρος, 1974-2014: 40 χρόνια αισχύνης». Γράφουν  κατά σειρά οι Αντώνης Δ. Παπαγιαννίδης («To χρυσοπράσινο φύλλο και ο πειρασμός του ανέξοδου Ελλαδίτικου ριζοσπαστισμού»), ο Δ. Πολίτης («Η Κύπρος δεν κείται μακράν»), ο Μελέτης Μελετόπουλος («Μία άγνωστη προσπάθεια αποτροπής του Αττίλα»), ο Παύλος Καρούσος («Ανοίγει ο φάκελος της αποστολής ‘ΝΙΚΗ’»), ο Κωνσταντίνος Κόλμερ («Η νέα τραγωδία της Κύπρου»), ο ανταποκριτής της ΝΕΑΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ στην Λευκωσία Κώστας Παπασταύρου («Το Κυπριακό στην μέγγενη του πάρε-δώσε!»), ο Θαλής Καραγιαννόπουλος («Σκέψεις μετά από μία επίσκεψη») . Στο αφιέρωμα δημοσιεύεται το χρονικό του Αττίλα και 
προβάλλεται η άποψη ότι η μη λύση είναι καλύτερη από την ‘λύση’ που μεθοδεύεται.
    Στον Φάκελλο Εξωτερικής Πολιτικής και Άμυνας, που έχει θέμα «Η επιχείρηση αναβίωσης του Χαλιφάτου», παραθέτουν τις απόψεις τους οι Α. Δ. Παπαγιαννίδης(«Πόσο απέχει το Ιράκ (και η Ουκρανία) από τα Βαλκάνια;»), ο Γιάννης Χατζόπουλος («Ιρανικά διλήμματα στην Μεσοποταμία») ο Γιώργος Φοίνικας («Επικίνδυνη συγκυρία για την ελληνική εξωτερική πολιτική»), ο Σωτήρης Δημόπουλος («Ρωσσικά στοιχήματα στην Εγγύς Ανατολή») και ο Χρήστος Ζιώγας («Η Σαουδική Αραβία παράγων σταθερότητας και αστάθειας»). 
    Στα πολιτιστικά, ξεχωρίζουν οι κριτικές θεάτρου του Γιάννη Δρακόπουλου και κινηματογράφου του Κωνσταντίνου Μπλάθρα, Τέλος, η Βιβλιοκριτική«Edmund Burke, Στοχασμοί για την Επανάσταση στην Γαλλία» του Σπύρου Κουτρούλη και το Σταυρόλεξο του Νίκου Λιναρδάτου.

    Το τεύχος διατίθεται κεντρικά στις Εκδόσεις Παπαζήση (Νικηταρά 2 και Εμμ.Μπενάκη), κυκλοφορεί στα βιβλιοπωλεία και στα κέντρα τύπου και αποστέλλεται κατ’ οίκον στους συνδρομητές (γιά συνδρομή 6980-149044).

Τετάρτη 1 Οκτωβρίου 2014

Πώς απέτρεψαν, ο Κ.Τσάτσος και ο Ε.Παπανούτσος, την καθιέρωση του λατινικού αλφάβητου και της φωνητικής γραφής από τον Κ.Καραμανλή

                                               


Σε ένα άρθρο του Σ.Ψυχάρη στις 25.7.1999, στο "Βήμα" αναφέρεται ότι ο Κ.Καραμανλής επιχείρησε να καθιερώσει, στην πρώτη τετραετία της μεταπολίτευσης , το λατινικό αλφάβητο και την φωνητική γραφή  και υποχώρησε μετά την σθεναρή αντίδραση του Κ.Τσάτσου και του Ε.Παπανούτσου. Δεδομένου ότι ο Κ. Καραμανλής, παρότι επιθυμούσε να βρίσκεται κοντά σε σημαντικούς στοχαστές, ο ίδιος ποτέ δεν είχε ιδιαίτερους θεωρητικούς προβληματισμούς, είναι αξιοπερίεργο τι τον ώθησε να ασπαστεί θέσεις, που στην χώρα μας συμμερίζονταν μόνο ένα κομμάτι του δημοτικισμού. Πως ένας πολιτικός που δεν είχε γίνει γνωστός για την εμπλοκή του στις γλωσσικές διαμάχες λαμβάνει μια τέτοια πρωτοβουλία, που αιφνιδιάζει  τους κατ' εξοχήν δημοτικιστές συνεργάτες του. Βεβαίως η κατάργηση της αραβικής γραφής από  τον Κεμάλ  θεωρήθηκε ως μεγάλο βήμα προόδου  για τους Τούρκους. Όμως σε μια γλώσσα με παράδοση χιλιάδων ετών, με  αδιάλειπτη συνέχεια, στην οποία έχουν γραφεί  σπουδαία έργα, μια  τέτοια πρωτοβουλία,  ανεξάρτητα από τις πιθανές προθέσεις, όσων την υποστήριζαν ,θα είχε  ως αποτέλεσμα να χάσουμε άλλο ένα αγκωνάρι της αυτοτέλειας και ανεξαρτησίας μας. Φυσικά αυτό το επεισόδιο δεν ερευνήθηκε ποτέ περισσότερο.
Το  απόσπασμα, από το άρθρο  του Σ.Ψυχάρη, με τον τίτλο "Κ.Καραμανλής" είναι το ακόλουθο:

"Την πρώτη φορά η κρίση ξέσπασε σε μια συνάντηση του Καραμανλή με τον Κ. Τσάτσο(προτού γίνει Πρόεδρος της Δημοκρατίας ήταν υπουργός Πολιτισμού) και τον αείμνηστοΕυάγγελο Παπανούτσο. Τους είχε καλέσει ο τότε πρωθυπουργός στο γραφείο του για να συζητήσουν θέματα της Παιδείας. Σε μια στιγμή ο Καραμανλής τους είπε ότι θα έπρεπε κάποια στιγμή να σκεφθούν το ενδεχόμενο να συνδυασθεί το ελληνικό αλφάβητο με το λατινικό, να εξετασθεί ακόμη και το θέμα της φωνητικής γραφής.
Σαν ελατήρια πετάχτηκαν επάνω οι δύο συνομιλητές του Καραμανλή«Δεν πίστευα στα αφτιά μου!» θα αφηγηθεί αρκετά χρόνια αργότερα ο Κ. Τσάτσος... Οπωσδήποτε οι δύο συνομιλητές του τότε πρωθυπουργού δήλωσαν ότι παραιτούνται κλπ., κλπ. και ο Καραμανλής απέσυρε το θέμα."
Πηγή: http://www.tovima.gr/politics/article/?aid=112955&wordsinarticle=%CE%A4%CF%83%CE%AC%CF%84%CF%83%CE%BF%CF%82

Παρόμοιες σκέψεις  για το περιστατικό που περιγράφει ο Σ.Ψυχάρης έχει διατυπώσει ο Χ.Γιανναράς στην Καθημερινή  16.3.2013 : "Γι’ αυτό και φιλοδοξούσε ( o K.K.) να εισαγάγει στην ελληνική γραφή τη λατινική αλφάβητο – ευτυχώς τον ανέκοψαν οι Παπανούτσος και Τσάτσος." http://www.kathimerini.gr/734325/opinion/epikairothta/arxeio-monimes-sthles/me-kynismo-kai-a8wothta
Επίσης ο Κ.Γεωργουσόπουλος μας μεταφέρει την δική του  μαρτυρία: " Ο,τι ακολουθεί μου το αφηγήθηκε ο αείμνηστος σεβαστός μου φίλος Ευάγγελος Παπανούτσος.
Μόλις καθιερώθηκε, επί υπουργίας Ράλλη, η δημοτική στην εκπαίδευση και στη διοίκηση, ο Κωνσταντίνος Καραμανλής κάλεσε στο γραφείο του τον Γεώργιο Ράλλη, τον Κωνσταντίνο Τσάτσο και τον Ευάγγελο Παπανούτσο και τους είπε πως δέχεται εισηγήσεις, τώρα που άρχισε η μεταρρύθμιση στο γλωσσικό, να εισαχθεί επιτέλους το λατινικό αλφάβητο. Μάλιστα, για να επιχειρηματολογήσουν, οι εισηγητές της πρότασης χρησιμοποίησαν παραδείγματα με τα καραμανλίδικα χειρόγραφα και το λατινικό αλφάβητο σε ορισμένα λογοτεχνικά κείμενα, κυρίως των ιησουιτών (φραγκοχιώτικα) στα Δωδεκάνησα και στην Κάτω Ιταλία.
Ο Παπανούτσος, με την τιμιότητα που τον διέκρινε, μου αφηγήθηκε πως πριν προλάβει να αντιδράσει έκπληκτος, πρώτος ξέσπασε ο Τσάτσος δηλώνοντας πως θέτει την παραίτησή του στη διάθεση του προέδρου, ο δε Ράλλης εκνευρισμένος χτύπησε το χέρι του στο τραπέζι. Ο Κωνσταντίνος Καραμανλής δεν επέμεινε, απλώς σημείωσε πως έκανε μια διερεύνηση σε κύκλο ανθρώπων που είχαν βαθιά γνώση και της ιστορίας και της παράδοσης της γλώσσας μας. " http://kavvathas.com/2011/10/02/%CF%80%CE%AF%CF%83%CF%89-%CF%83%CF%84%CE%BF%CE%BD-%CE%BC%CE%B1%CE%B8%CE%BF%CF%85%CF%83%CE%AC%CE%BB%CE%B1/

Προφανώς πρόκειται για ένα περιστατικό που μεταφέρθηκε στους δημοσιογράφους τόσο από Ε.Παπανούτσο όσο και από τον Κ.Τσάτσο.