Από τον ιουδαϊο-χριστιανισμό γνωρίζουμε ότι μετά το προπατορικό αμάρτημα ο άνθρωπος έχει μια κακή πλευρά. Ο Χόμπς έγραψε για μια κοινωνία λύκων, για ένα διαρκή πόλεμο όλων εναντίον όλων. Ο Σ Φρούντ υποστήριξε ότι ο άνθρωπος κατέχεται όχι μόνο από την libido αλλά για την ενόρμηση του θανάτου, την ακαταμάχητη επιθυμία να κυριαρχεί. Ο άνθρωπος έχει εντός του ορμές επιθετικότητας που με κατάλληλες συνθήκες ή λόγους έρχονται στην επιφάνεια. Μόνο η ανθρωπολογική αισιοδοξία, μπορεί να θεμελιώσει την μη αναγκαιότητα της εξουσίας. Όμως δεν χρειάζεται πολύ να ανιχνεύσουμε την ιστορία για να διαπιστώσουμε ότι δεν υπάρχει βάση για κάτι τέτοιο. Γι αυτό όσοι ευαγγελίζονται το τέλος του κράτους, που μάλιστα για το γεγονός προυποθέτουν την έκρηξη της βίας, δηλαδή της επιθετικότητας του ανθρώπου, υποτίθεται βέβαια για τελευταία φορά, αναπαράγουν και αναγεννούν όλες τις σχέσεις εξουσίας που υποτίθεται επεδίωκαν να καταργήσουν.
Η κυριαρχία λοιπόν των ενορμήσεων αυτών καθορίζουν την ετερονομία σύμφωνα με τον Καστοριάδη: " ετερόνομο είναι ένα άτομο το οποίο κυριαρχείται από το ασυνείδητό του, χωρίς να το γνωρίζει και χωρίς να μπορεί επομένως να εισαγάγει την παραμικρή απόσταση, την παραμικρή ελαστικότητα σε αυτή τη σχέση-κάτι πολύ διαφορετικό από τον εμπνευσμένο μουσικό ο οποίος αυτοσχεδιάζει και, αμέσως ή λίγο μετά, ξεδιαλέγει και σβήνει όταν καταγράφει τη σύνθεση"(Κ.Καστοριάδης, Η ελληνική ιδιαιτερότητα,τόμος Γ', εκδόσεις Κριτική, σελ.142).
Επειδή η ανθρώπινη ύπαρξη είναι ρευστή, άλλοτε καλή, άλλοτε κακή, χρειαζόμαστε την εξουσία. Λέει λοιπόν ο Καστοριάδης στο Σεμινάριο της 13 Μαρτίου 1985: " ο νόμος, άπαξ και ψηφιστεί από την πλειονοψηφία, προστατεύεται με κυρώσεις, αποτελεί λοιπόν πράξη βίας. Γνωρίζετε ότι υποστηρίζω την κατάργηση του κράτους ως μηχανισμού διαχωρισμένου από την κοινωνία, αλλά δεν μπορώ να διανοηθώ μια κοινωνία χωρίς εξουσία. Ο ρόλος της εξουσίας είναι να επιβλέπει την εφαρμογή των νόμων και κυρίως να τους επιβάλλει σε εκείνο το τμήμα της κοινωνίας που δεν θα ήθελε να τους εφαρμόσει, χωρίς αυτό δεν υπάρχει κοινωνία. Και αν κάποιοι πιστεύουν ότι τα ανθρώπινα όντα είναι από τη φύση τους φτιαγμένα να συμφωνούν μεταξύ τους και ότι μόνον ο κακός καπιταλισμός τα εμποδίζει, πρέπει να επιστρέψουν στο δημοτικό σχολείο. Η φυσική τάση των ανθρωπίνων όντων είναι να αλληλοσκοτωθούν, όποια κι αν είναι η μορφή του κοινωνικού καθεστώτος. Μόνο από τη στιγμή κατά την οποία υπάρχει κοινωνική θέσμιση και νόμοι περιορίζεται αυτή η ψυχική τάση. Θυμηθείτε πόσο συχνές είναι στα όνειρά σας οι επιθυμίες θανάτου, τις οποίες κρατάτε κρυφές και δεν τις αφήνετε να έρθουν στο φως. Στο όνειρο βρίσκουμε την πραγματική φύση του ανθρώπινου όντος. Ο τεχνητός χαρακτήρας του, δηλαδή το μεγαλείο του, βρίσκεται στην κοινωνική δημιουργία, στο νόμο και στη θέσμιση, που ορίζουν πως δεν επιτρέπεται να φονεύσεις"(ό.π. σελ.284).
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου