Ο Α.Negri υπήρξε κατ' αρχήν ένας από τους θεωρητικούς του ιταλικού εργατισμού και της αυτονομίας. Για ένα διάστημα κατηγορήθηκε και στην συνέχεια καταδικάστηκε ως θεωρητικός ορισμένων εκδοχών της ιταλικής τρομοκρατίας.
Στο έργο αυτό θα νεκρολογήσει τα έθνη και τα έθνη κράτη και θα ταχθεί υπέρ της πιο άτακτης, δίχως κανόνες και περιορισμούς παγκοσμιοποίησης. Ουσιαστικά επιδιώκει να αναιρέσει την έννοια του πολίτη και να την αντικαταστήσει με μια αόριστη και νεφελώδη έννοια, το "πλήθος" όπως και να αναιρέσει τις αρμοδιότητες του εθνικού κράτους με τις τελείως ανεξέλεγκτες των υπερεθνικών οργανισμών.
Η πολιτική του ΣΥΡΙΖΑ που συναντήθηκε με τις αντίστοιχες επιδιώξεις του Σόρος και των ιδρυμάτων που ελέγχει για την κατάργηση των εθνικών συνόρων και την ανεξέλεγκτη μετακίνηση πληθυσμών σε αυτή την θεωρητική θεμελίωση στηρίχτηκε.
Δεκαοχτώ χρόνια μετά την πρώτη κυκλοφορία του στην χώρα μας οι απόψεις του αποδείχθηκαν λανθασμένες. Η "αυτοκρατορία" των ΗΠΑ αντικαταστάθηκε από ένα πολυπολικό κόσμο όπου διαφορετικές δυνάμεις συγκρούονται για τοπικές και περιφερειακές ηγεμονίες, οι ελεύθερες ενιαίες αγορές υποκαταστάθηκαν από τον εμπορικό πόλεμο ανάμεσα σε ΗΠΑ-ΕΕ-Κίνα, η μετακίνηση ισλαμικών πληθυσμών προς την Ευρώπη ώθησε πολλούς φιλελεύθερους που στο προηγούμενο διάστημα πρέσβευαν την κατάργηση των συνόρων, να προτείνουν πολιτικές αυστηρών ελέγχων. Βεβαίως όπως αποδείχθηκε εκ των υστέρων το μεγαλύτερο λάθος του Negri ήταν η διακήρυξη της "παγκόσμιας υπηκοότητας". Υποτίθεται με αυτή ο καθένας θα μετακινείτο σε οποιαδήποτε χώρα επιθυμούσε δίχως κανένα περιορισμό. Όμως η απονομή της υπηκοότητας είναι προνόμιο του κυρίαρχου κράτους και η "παγκόσμια υπηκοότητα" προϋποθέτει την ύπαρξη ενός παγκόσμιου κράτους, γεγονός που βέβαια δεν έχει συμβεί, ούτε πρόκειται να συμβεί στο προβλεπτό μέλλον.
Ο Negri και η αριστερά που εμπνεύστηκε από αυτόν επιθυμεί ένα καπιταλισμό ανεξέλεγκτο, χυδαίο,χωρίς περιορισμούς και όρια αντί ένα καπιταλισμό που πειθαρχεί σε κανόνες. Η αποδοκιμασία των εθνικών κρατών και των θρησκειών οδηγεί αντίστοιχα στην εξύμνηση των διεθνών οργανισμών. Όχι μόνο δηλαδή δεν αποδοκιμάζουν την παγκοσμιοποίηση αλλά την επιταχύνουν αφού υπονομεύουν όποια δύναμη μπορεί να της αντισταθεί.
Γράφει ο Negri: "η παρακμή της κυριαρχίας των εθνικών κρατών και η αυξανόμενη αδυναμία τους να ρυθμίσουν τις οικονομικές και πολιτισμικές ανταλλαγές αποτελεί στην πραγματικότητα ένα από τα κυριότερα συμπτώματα της έλευσης της Αυτοκρατορίας"(σελ.14).
Με ένα τρόπο λυρικά εξυμνητικό συνεχίζει: " το πέρασμα στην Αυτοκρατορία αναδύεται μέσα από το λυκόφως της νεωτερικής κυριαρχίας. Αντίθετα από τον ιμπεριαλισμό, η Αυτοκρατορία δεν εγκαθιστά κάποιο εδαφικό κέντρο εξουσίας ούτε εξαρτάται από αμετακίνητα σύνορα και φραγμούς. Είναι ένας αποκεντρωμένος και απεδαφικοποιημένος μηχανισμός, που σταδιακά ενσωματώνει ολόκληρο τον πλανήτη στα ανοιχτά, επεκτεινόμενα σύνορά του. Η Αυτοκρατορία διαχειρίζεται υβριδικές ταυτότητες, ευέλικτες ιεραρχίες και πολλαπλές ανταλλαγές, μέσα από μεταβαλλόμενα δίκτυα προστάγματος. Τα διακεκριμένα εθνικά χρώματα του ιμπεριαλιστικού χάρτη του κόσμου έχουν αναμειχθεί σχηματίζοντας το αυτοκρατορικό ουράνιο τόξο"(σελ.15). Φυσικά διόλου δεν επαληθεύθηκαν οι προσδοκίες του οι ανταγωνισμοί των εθνικών κρατών για κυριαρχία συνεχίζεται με τον κλασσικό τρόπο.
Ο Negri χαίρεται διότι "οι Ηνωμένες Πολιτείες κατέχουν όντως προνομιακή θέση στην Αυτοκρατορία"(σελ.17). Τελικά επιδιώκει μια άλλη παγκοσμιοποίηση καθώς "οι δημιουργικές δυνάμεις του πλήθους που συντηρούν την Αυτοκρατορία είναι εξίσου ικανές να οικοδομήσουν αυτόνομα μιαν αντι-Αυτοκρατορία, μια εναλλακτική μορφή πολιτικής οργάνωσης των παγκόσμιων ροών και ανταλλαγών"(σελ.19).
Θεωρεί ότι "η παρακμή του εθνικού κράτους δεν είναι απλώς αποτέλεσμα μιας ιδεολογικής τοποθέτησης που θα μπορούσε να αντιστραφεί από μια πράξη πολιτικής βούλησης: είναι δομική και αμετάκλητη διαδικασία. Το έθνος δεν ήταν απλώς ένα πολιτισμικό μόρφωμα, ένα αίσθημα του ανήκειν και μια κοινή κληρονομιά, αλλά ταυτόχρονα και ίσως πρωτίστως, μια δικαϊκή-οικονομική δομή. Η φθίνουσα αποτελεσματικότητα αυτής της δομής μπορεί να ανιχνευθεί με σαφήνεια μέσα από την εξέλιξη μιας ολόκληρης σειράς παγκόσμιων δικαϊκών-οικονομικών οργανισμών, όπως η GATT, ο Παγκόσμιος Οργανισμός Εμπορίου, η Παγκόσμια Τράπεζα και το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο. Η παγκοσμιοποίηση της παραγωγής και της κυκλοφορίας, υποστηριζόμενη από αυτή την υπερεθνική ραχοκοκαλιά, εκτοπίζει την αποτελεσματικότητα των εθνικών δικαϊκών δομών. Δεύτερον, και σημαντικότερο, ακόμη κι αν το έθνος εξακολουθούσε να αποτελεί ένα αποτελεσματικό όπλο, κουβαλάει μαζί του μια ολόκληρη σειρά κατασταλτικών δομών και ιδεολογιών (όπως υποστηρίξαμε στο κεφάλαιο 2.2) και οποιαδήποτε στρατηγική βασίζεται σε αυτό θα έπρεπε να απορριφθεί γι' αυτόν και μόνο το λόγο"(σελ.449).
Αντίθετα για την Αυτοκρατορία δεν κουράζεται να ανακαλύπτει τα πλεονεκτήματα που διαθέτει αφού κατά αυτόν γίνεται περισσότερο αυτόνομη και ενεργεί ως "ένας μηχανισμός διασποράς και διαφοροποίησης"(σελ.454), όπως και για τις ΗΠΑ που δεν επηρεάστηκε διόλου από την κριτική στάση της Χ.Άρεντ. Όμως κατά περίεργο τρόπο ανακαλύπτει στοιχεία δημοκρατικότητας στον Τζένγκις Χαν , στον Ταμερλάνο, στον Ιούλιο Καίσαρα, στον Ναπολέοντα, στον Στάλιν ((σελ.494).
Για να μην αφήσει καμία αμφιβολία για τις προθέσεις του γράφει: "και ποιός μπορεί να ανεχτεί ακόμη εκείνα τα συστήματα εργατικής οργάνωσης και τις συντεχνίες που απομύζησαν κάθε ίχνος ζωτικού πνεύματος;"(σελ.497).
Ο Negri εκπροσωπεί μια μορφή υπεράσπισης της παγκοσμιοποίησης σαν και αυτή του Δημοκρατικού Κόμματος των ΗΠΑ ή των Πράσινων στην Γερμανία ή του δικτύου των οργανώσεων του Σόρος. Αποτελεί μια μεγαλειώδη ερμηνευτική αποτυχία που χρησίμευσε όμως στην μεταμοντέρνα αριστερά να δικαιολογήσει την ένταξη της στην παγκοσμιοποίηση. Τα έθνη δεν έπαυσαν να επιδιώκουν την διατήρηση και την διεύρυνση της κυριαρχίας τους, ενώ η αγορά δίχως σύνορα αντικαταστάθηκε από οικονομικούς πολέμους και προστατευτισμό. Η παγκοσμιοποίηση τελικά ωφέλησε ορισμένες μεγάλες επιχειρήσεις και την Κίνα αλλά έβλαψε τις μεσαίες τάξεις των δυτικών κοινωνιών. Η προσπάθεια να αντικατασταθεί ο πολίτης του κράτους δικαίου με την αόριστη έννοια του "πλήθους" δεν είχε κανένα πολιτικό αποτέλεσμα, όπως μια μεγάλη απάτη αποδείχθηκε η "παγκόσμια υπηκοότητα". Οι μετακινήσεις πληθυσμών μπορεί να ευλογούνται από τον Negri αλλά συσσώρευσαν κακά τόσο στους ίδιους όσο και στις χώρες προέλευσης και προορισμού. Τέλος ο αναθεματισμός κάθε έθνους και η αγιοποίηση κάθε υπερεθνικού οργανισμού, ώστε η αυτοκρατορία να ενισχυθεί και η παγκοσμιοποίηση να επιταχυνθεί αποξένωσε την αριστερά από τα λαϊκά και πληβειακά στρώματα που στο παρελθόν εκπροσωπούσε.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου