Κυριακή 16 Φεβρουαρίου 2020

Κριστόφ Γκιλλουί: No society- το τέλος της μεσαίας τάξης της Δύσης, μετάφραση -εισαγωγή Χριστίνα Σταματοπούλου, Εναλλακτικές Εκδόσεις -Γαλλικό Ινστιτούτο και Γαλλική πρεσβεία, Δεκέμβριος 2019.




Πριν μερικές στην πλατεία της Ομόνοιας, στο κέντρο της Αθήνας, ξέσπασε μια εθνοτική σύγκρουση. Δεκάδες Πακιστανοί στράφηκαν ένοπλοι εναντίον Αφγανών με αποτέλεσμα δύο νεκρούς, ενώ οι δράστες ακόμη δεν έχουν εντοπιστεί. Πρόκειται δηλαδή για σύγκρουση μεταξύ μεταναστών για τον έλεγχο παράνομων δραστηριοτήτων, και όχι μεταξύ ντόπιων και αλλοδαπών. Τέτοια και παρόμοια φαινόμενα που δείχνουν την αποτυχία ενσωμάτωσης των μεταναστών και την αρνητική επίδραση στην ζωή της παλαιάς μεσαίας τάξης ερμηνεύει ο Κ. Γκιλλουί.
Η παγκοσμιοποίηση ωφέλησε ορισμένες επιχειρήσεις και την Κίνα όμως έπληξε καίρια την μεσαία τάξη της Δύσης. Η τελευταία αντιμετωπίζεται από ηγέτες όπως η Χ.Κλίντον με περιφρονητικό τρόπο. Η κοινωνική διαμαρτυρία εκπροσωπείται από το Εθνικό Μέτωπο που "θα ριζώσει σταδιακά, από τις "εξ ανάγκης περιαστικές" περιοχές, εργατικά φρούρια της αποβιομηχάνισης, μέχρι τις αγροτικές περιοχές και τις μικρές πόλεις. Κατηγορίες αποκλίνουσες μέχρι χθες, εργάτες, αγρότες, υπάλληλοι, αυτοαπασχολούμενοι, σταδιακά συγκλίνουν στην ίδια αμφισβήτηση, ενωμένες από το ίδιο αίσθημα πολιτισμικής και γεωγραφικής υποβάθμισης"(σελ.45). Η επαρχία της Λωρραίνης είναι ένα χαρακτηριστικό δείγμα της αποβιομηχάνισης. 
Τα αρνητικά χαρακτηριστικά συμπληρώνεται με την διάρρηξη των σχέσεων μεταξύ ανώτερων και κατώτερων στρωμάτων . Η ελίτ επιλέγουν τον δρόμο της απόσχισης από την υπόλοιπη κοινωνία(σελ.115). Συγχρόνως η "απάτη της ανοιχτής κοινωνίας ή της ανοιχτής πόλης προσφέρει στον κόσμο των επάνω μια ηθική υπεροχή που του επιτρέπει να αποκρύβει την πραγματικότητα της γεωγραφικής και πολιτισμικής αναδίπλωσής του. Η "open society" αποτελεί σίγουρα το μεγαλύτερο fake news των τελευταίων δεκαετιών. Στην πραγματικότητα, η ανοιχτή και παγκοσμιοποιημένη κοινωνία είναι ακριβώς η κοινωνία της αναδίπλωσης του κόσμου των ελίτ στα οχυρά του, στις δουλειές του, στα πλούτη του"(σελ.117,118). Να συμπληρώσουμε ότι ο όρος "ανοιχτή κοινωνία" ελάχιστη σχέση έχει με το νόημα που της απέδιδε ο Κ.Πόππερ.
Παρόμοια η "άρνηση να ληφθούν υπόψη οι συνέπειες του πολυπολιτισμικού μοντέλου και ο αντίκτυπος των μεταναστευτικών ροών είναι ενδεικτικός ενός κόσμου των ελίτ που αδιαφορεί πλήρως για την τύχη των λαϊκών τάξεων"(σελ.159). Διότι "η ένταξη των νεοεισερχόμενων θα πραγματοποιηθεί ή θα αποτύχει στο περιβάλλον των λαϊκών τάξεων και όχι στους κύκλους των ελίτ"(σελ.160). Ενδεικτικές είναι οι δυσμενείς συνέπειες στο σουηδικό κοινωνικό μοντέλο από την άφιξη νέων πληθυσμών κυρίως μετά το 2016(σελ.164).
Τελικά "σε αυτό το πλαίσιο κατάρρευσης των προτύπων ενσωμάτωσης, ο πολυπολιτισμός μεταβάλλεται σε μια βόμβα διασποράς που εκρήγνυται και διαχέεται στα τυφλά, σε όλες τις κοινωνικές, εθνοτικές, θρησκευτικές, ή πολιτισμικές ομάδες"(σελ.179).
Απέναντι σε αυτή την κατάσταση , ο συγγραφέας, βλέπει να υψώνεται μια "soft power" των λαϊκών τάξεων που ασκούν μια απρόβλεπτη πίεση στις ελίτ. Είναι απαραίτητο για να ξεπεραστούν τα προβλήματα ένα τμήμα τουλάχιστον των ανώτερων τάξεων να "επανενταχθεί στο εθνικό πλαίσιο μέσα στο οποίο ασκείται η αλληλεγγύη"(σελ.189). Τα επιχειρήματα του θα θεμελιωθούν σε σκέψεις του παλαίμαχου σοσιαλιστή Ζ.Π.Σεβενεμάν. Αλλά και σε ομιλία του ηγέτη του Γ.Κ.Κ. Ζώρζ Μαρσαί που υποστήριζε ότι "ήταν απαράδεκτο να αφήνουμε να εισέρχονται νέοι μετανάστες εργαζόμενοι στη Γαλλία όταν η χώρα μας έχει σχεδόν 2 εκατομμύρια ανέργους Γάλλους και μετανάστες"(σελ.213). Τίς ίδιες αντιρρήσεις εκφράζει ο πρωθυπουργός του Ισραήλ στην άφιξη νέων πληθυσμών από την Αφρική (σελ.225).
Το έργο του Κ.Γκιλλουί μας βοηθά να ερμηνεύσουμε την αιφνίδια εμφάνιση των "κίτρινων γιλέκων" ή την διάλυση των παραδοσιακών κομμάτων. Η πορεία αντιστροφής της παγκοσμιοποίησης έχει ξεκινήσει και είναι δύσκολο να σταματήσει.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου