Ο έρωτας και η φιλία είναι τα αντίθετα του θανάτου και του μίσους. Η φιλότητα και το νείκος, ο εχθρός και ο φίλος ορίστηκαν ήδη από τον Εμπεδοκλή ως οι θεμελιώδεις κατηγορίες της ύπαρξης. Ο έρωτας είναι ένα ισχυρό αίσθημα που συνδυάζεται με το ορμέμφυτο της ζωής. Βεβαίως μπορεί να μεταλλαχθεί σε αφορμή για κυριαρχία απέναντι στον άλλο, οπότε ο φίλος μετατρέπεται σε εχθρό.
Από τα πρώτα βήματα του φιλοσοφικού στοχασμού μέχρι τα πιο πρόσφατα ο έρωτας και η φιλία αναδείχθηκαν από τα πιο σημαντικά του κεφάλαια όπου έχουν γραφτεί πολλά σημαντικά.
Η Γιώτα Βάσση έχει μια στέρεη παιδεία και ένα άρτιο γλωσσικό αισθητήριο. Ο αναγνώστης του βιβλίου της θα προβληματιστεί έγκυρα για τον έρωτα και την φιλία αλλά και θα γνωρίσει μια πυκνή εισαγωγική περιδιάβαση πάνω σε βασικά, θεμελιώδη έργα της φιλοσοφίας, της ποίησης, της τέχνης.
Ξεκινά από το πλατωνικό «Συμπόσιο» και συνεχίζει στα αριστοτελικά «Ηθικά Νικομάχεια». Συνεχίζει με την μεσαιωνική ποίηση και συνεχίζει με τον Χούσσερλ, τον Κίργκεγκωρ, τον Χάιντεγκερ, τον Γιάσπερς, τον Α.Καμύ. Σημαντικές είναι οι αναφορές που γίνονται στην φιλοσοφία του Μ.Μπούμπερ, του Σάρτρ, του Μερλώ Ποντύ. Είναι πολύ σημαντική παρατήρηση του Καμύ «η ελευθερία χωρίς δικαιοσύνη είναι η αγριότητα του ισχυρού. Και η δικαιοσύνη χωρίς ελευθερία είναι η κυριαρχία του συρματοπλέγματος»(σελ.92) όπως και η ακόλουθη «αν έπρεπε να γράψω εδώ ένα βιβλίο ηθικής, θα είχε εκατό σελίδες και οι 99 θα ήταν λευκές. Στην τελευταία θα έγραφα: Δεν γνωρίζω παρά ένα καθήκον: της αγάπης»(σελ. 96).
Σημαντικές είναι οι ακόλουθες παρατηρήσεις της Γ.Βάσση για την σημασία της υπαρξιακής φιλοσοφίας ως κριτική στον εργαλειακό ορθολογισμό: «οι φιλοσοφίες του υποκειμενισμού αποτέλεσαν μια αμφισβήτηση του επιστημονισμού και της πρωτοκαθεδρίας της λογικής, όχι όμως της αξίας της επιστήμης. Επιχείρησαν να αντισταθούν στον ολοκληρωτισμό της λογικοκρατίας. Δεν ήταν όλοι αυτοί οι φιλόσοφοι θρησκευόμενοι και δεν προέκριναν όλοι ενορατικά ή διαισθητικά έναν φωτισμό της ύπαρξης από έξω. Υπάρχουν και άθεοι υπαρξιστές. Οι φιλοσοφίες του υποκειμενισμού ανέδειξαν τον άνθρωπο ως δυνατότητα, ελευθερία και απόφαση, τόνισαν την σημασία του βιώματος, του βιωμένου βλέμματος, σώματος, χρόνου κ.λ.π. σε μια προσπάθεια να αποφύγουν την πλήρη πραγμοποίηση του ανθρώπου ή τη συρρίκνωση της ανθρώπινης υπόστασης σε ποσοτικά «αντικειμενικά» δεδομένα και λειτουργίες»(σελ.114,115).
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου