Ο Γ.Σεφέρης παραμένει σημείο διαφιλονικούμενο και αφορμή αντιπαραθέσεων όχι μόνο εξ αιτίας της ποίησης αλλά και των δοκιμίων και των ημερολογιακών σημειώσεων του. Στις τελευταίες δεκαετίες μια πλευρά της κριτικής προσπάθησε να τεκμηριώσει τον χαρακτηρισμό του ως "εθνικιστή" και "εθνολαϊκιστή". Πρόσφατα έγινε η προσπάθεια ο Σεφέρης να χαρακτηριστεί ως "Ασιάτης" και ως "νοσταλγός της οθωμανικής αυτοκρατορίας". Πρόκειται για το βιβλίο του Άκη Γαβριηλίδη "Ο Ασιάτης Σεφέρης"(εκδόσεις Ασίνη). Είναι ο ίδιος συγγραφέας που είχε χαρακτηρίσει, παράδοξα, τον Σβορώνο, τον Μ.Θεοδωράκη, τον Ρίτσο, τον Ελύτη, τον Νίκο Ζαχαριάδη ως διαπνεόμενους από την "αθεράπευτη νεκροφιλία του ριζοσπαστικού πατριωτισμού", τελικά δηλαδή περίπου εθνικιστές. Στο τελευταίο του βιβλίο λοιπόν υποστηρίζει ότι ο "καημός της Ρωμιοσύνης είναι το πένθος για την απώλεια της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας και της πολυεθνοτικότητας της, μεταφρασμένο -όχι πάντοτε πιστά- στο ιδίωμα του εθνικισμού"(σελ.368). Βεβαίως δεν μας εξηγεί για ποιόν λόγο ο Σεφέρης δεν νοσταλγεί την Βυζαντινή αυτοκρατορία αλλά την οθωμανική, όπως δεν μας εξηγεί γιατί η οικογένεια του Σεφέρη αναγκάστηκε να εγκαταλείψει την πατρογονική εστία στην Μικρά Ασία. Οι ισχυρισμοί του είναι μετέωροι και αθεμελίωτοι. Η απώλεια της πατρίδας στην Μικρά Ασία υπήρξε ένα βαθύ, ανεπούλωτο τραύμα για όλο τον μικρασιάτικο ελληνισμό, ένα γεγονός που αποτυπώθηκε στην γραφή των συγγραφέων της γενιά του 30, όπως στον Σεφέρη, στον Θεοτοκά, στον Βενέζη. Αν ο Σεφέρης δεν πενθούσε για την απώλεια της μικρασιάτικης γης, για τα εκατοντάδες χιλιάδες θύματα ανάμεσα στον ελληνισμό, αλλά για την "Οθωμανική Αυτοκρατορία" θα ήταν σαν να πενθούσε για τον βιαστή και για αυτόν που διέπραξε την γενοκτονία.
Ο Σεφέρης ένοιωθε πραγματική αποστροφή προς την τουρκοκρατία και για αυτό στο Κυπριακό ακολουθούσε, σε αντίθεση προς τον Ε.Αβέρωφ και τον Α. Βλάχο, την πιο αδιάλλακτη στάση. Μάλιστα τάχθηκε κατά των συμφωνιών Λονδίνου -Ζυρίχης και στο υπόμνημα του προς τον Αβέρωφ υποστήριξε ότι για πρώτη φορά μετά από πολλές δεκαετίες θα πατούσε νόμιμα πλέον την κυπριακή γη Τούρκος στρατιώτης. Τόσο νοσταλγός της "οθωμανικής αυτοκρατορίας" λοιπόν ο Σεφέρης.
Οι ισχυρισμοί του Α.Γαβριηλίδη θα έπρεπε να αντιμετωπιστούν με σκεπτικισμό και με βάση το έργο του Σεφέρη. Όμως στο The Books' journal ο ομότιμος καθηγητής Νεοελληνικών Σπουδών στο Πανεπιστήμιο του Μίτσιγκαν Βασίλης Λαμπρόπουλος το εξυμνεί και συμπεραίνει ότι "συναρπάζει, προκαλεί, εμπνέει"(σελ.91), δίχως να αναρωτάται για την θεμελίωση όσων σε αυτό το βιβλίο υποστηρίζονται. Αλλά πολύ φοβούμαι ότι το ίδιο συναρπαστικές θα βρήκε και τις αντίθετες περί "εθνικισμού" ερμηνείες του σεφερικού έργου.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου