Χρωστούμε πολλά στον Νίτσε. Κατά προτεραιότητα οφείλουμε την εισαγωγή σε μια νέα ανάγνωση του αρχαίου κόσμου, του Τραγικού , της σκέψης των προσωκρατικών. Αποθεμελίωσε την βεβαιότητα στην αξία των κλειστών οργανωμένων συστημάτων σκέψης. Αποκάλυψε την γραμματική ως έδρα της μεταφυσικής. Υπέδειξε την περιορισμένη δυνατότητα της λέξης. Χρησιμοποίησε την σιωπή και τον ποιητικό λόγο ως διαύλους που οδηγούν στα απρόσιτα πεδία του αληθούς. Πραγμάτωσε την διεισδυτική κριτική στον μοντέρνο κόσμο , με τις εμπειρίες που συνέλεξε κατά την μακρά πορεία του μέσα στον ποιητικό φιλοσοφικό λόγο.
Η μελέτη για τον Νίτσε εκκινά με την παρουσίαση του πρωτεικού στοχασμού του , τις επιρροές που δέχθηκε από την σύγχρονη ευρωπαική φιλοσοφική σκέψη.Περιγράφει δε την πνευματική του άνδρωση ως σύγκρουση και απομάκρυνση από αυτή. Περιγράφει δε την πνευματική του άνδρωση ως σύγκρουση και απομάκρυνση από αυτή. Συνεχίζει με την καταγραφή της ερμηνείας του κόσμου της τραγωδίας .Φανερώνει την καταγωγή του διονυσιακού λόγου , του τρόπου που αναπτύχθηκε και τελικώς αποσύρθηκε από την πνευματική ζωή. Καταδεικνύει την παρουσία του τραγικού σε σύγχρονους στοχαστές σαν τον Φ.Ντοστογιέφσκι .Κατόπιν εξετάζεται το μεγαλειώδες πρόβλημα του Πλάτωνα και του Σωκράτη στο νιτσεικό έργο. Αποκαλύπτεται η παρουσία των διαφορετικών προσώπων του Σωκράτη μέσα στο πλατωνικό έργο. Ο φιλόσοφος – σάτυρος , ο φιλόσοφος που δημιουργεί μουσική , ο ερωτικό Σωκράτης αντιπαρατίθεται με τον φιλόσοφο πρωτομάσταρα της καταστροφής του τραγικού λόγου. Με αυτόν τον τρόπο διαβαίνουμε από την εξέταση του Σωκράτη στη μελέτη συνολικά της πλατωνικής σκέψης. Παράλληλα παρουσιάζονται οι σκέψεις του Κίργκεγκωρ για τον Σωκράτη , ενώ συγκρίνονται οι αριστοτελικές θεωρήσεις του τραγικού με ερμηνείες που εκκινούν από τον Νίτσε για να φτάσουν στον Χάιντεγκερ. Σαν σίφουνας η σκέψη του Νίτσε περιδιαβαίνει τα πεδία του αρχαικού λόγου , μην αφήνοντας πίσω της σχεδόν τίποτε που να είναι ίδιο με πριν. Η πρόσβαση στους προσωκρατικούς , η ανάδυση των σημασιών που θέτει ο λόγος του Θαλή , του Ηράκλειτου , του Παρμενίδη , του Εμπεδοκλή χαρίζει την ποιητική εικόνα του κόσμου. Από αυτούς θα προμηθευθεί το πνευματικό του φορτίο : τον κόσμο παιχνίδι , τον «θείο αλήτη», τον «θεό – χορευτή » , τον ιερό χαρακτήρα του κόσμου. Η σκέψη του Νίτσε δαιδαλώδης δεν εξαντλείται στην μελέτη ορισμένων έργων του . Το μηδέν και η σκέψη που εξετάζει την διαμονή του μηδενός φαίνεται να τροφοδοτείται από τις πλατωνικές σκέψεις που συναντούμε στον «Σοφιστή».Παρότι ομιλεί για την ζωή δε στερείται μνήμης θανάτου. Το χθόνιο φρόνημά του , αντανακλά μιαν άλλη όψη της μελέτης του θανάτου. Στον αρχαικό λόγο ο Νίτσε αποκαλύπτει τα σημεία ενός λόγου με εσχατολογικού .Στην αιώνια επιστροφή εντοπίζει τον «οίκο του Είναι».Ενώ θα κηρύξει την αποθεμελίωση κάθε ερμηνείας του κόσμου , υπονομεύοντας την ουσία του , δηλαδή την θέληση για δύναμη , όχι άμεσα αλλά έμμεσα , υπονομεύοντας την θέληση για αλήθεια για γνώση………….Αν σταθούμε με προσήλωση στην καταγραφή των προβληματισμών του Νίτσε , αποκαλύπτουμε μια ριζική , την ριζικότερη ίσως κριτική των αξιακών θεμελίων του ευρωπαισμού.Ο φιλόσοφος- ποιητής , χωρίς να επαναλαμβάνει τα ανθρωπιστικά παραδείγματα , δραπετεύει σε γη μακρινή, στην μελέτη της αρχαικής σκέψης , του λόγου των τραγικών και των προσωκρατικών. Υπάρχει βέβαια ο «μυστικός » Νίτσε , που αναζητεί διακαώς μέσα από τις γκρεμισμένες εκκλησίες τα σημάδια του Ιερού και στρέφεται με θαυμασμό στον Ντοστογιέφσκι , στον δαιμονικό χαρακτήρα των ηρώων του , στις φιλόκαλες ψηλαφίσεις του. Αποκαλύπτει δε σ’ αυτόν μια διαφάνεια σκέψεων και προθέσεων που σ’αυτόν δεν αποτυπώνεται αλληγορικά , με τρόπο σκοτεινό….. Ο τελικός λόγος , ο λόγος της «μεγάλης υποψίας », όχι διότι είναι ο τελευταίος αλλά διότι είναι ο εγγύτερος , είναι ο οικείος ελληνικός λόγος , ο λόγος του «Θεού- χορευτή».Εδώ στήνει την κατοικία του ο Νίτσε , αναμένοντας ,την Μούσα : την αλήθεια που φορά πέπλα.
Αποσπάσματα από τον πρόλογο του βιβλίου μου, που έχει εκδοθεί από τις εκδόσεις ΠΑΠΑΖΗΣΗ : «Ο ΘΕΟΣ ΧΟΡΕΥΤΗΣ :Περιπλάνηση στο λόγο του Φ.ΝΙΤΣΕ ».
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου