O Άγης Στίνας (επαναστατικό ψευδώνυμο του Σ.Πρίφτη) υπήρξε για ένα μέρος ,της εκτός ΚΚΕ , Αριστεράς μία μορφή όχι μόνο ηρωική αλλά και σχεδόν εξαγιασμένη ,που φυσικά δεν θα πρέπει την αγγίζει η κριτική, όπως μαρτυρά άλλωστε και η ομιλία του μαθητή του ,Κ.Καστοριάδη στην Νομική τον Μάρτιο του 1989(Κ.Καστοριάδη : «Ο θρυμματισμένος κόσμος »Εκδ.ΥΨΙΛΟΝ σελ. 143).Έτσι για το πόσο λανθασμένη ήταν η άποψή του για την άρνηση συμμετοχής στον εθνικοαπελευθερωτικό αγώνα 40-44 σπάνια γίνεται λόγος. Ο Καστοριάδης δεν έπαψε βέβαια να την επικροτεί. Ο Μ. Ράπτης ήταν από εκείνους που την επέκριναν αυστηρά .
Στο τελευταίο τεύχος του περιοδικού «Σημειώσεις» (τεύχος 67 Ιούνιος 2008) ο Γιάννης Καλιόρης με το σημαντικό δοκίμιο «Διαβάζοντας τις Αναμνήσεις του Αγι Στίνα» (σ. 11- 38 ),σε εξαίρετα ελληνικά, διατυπώνει τεκμηριωμένα τον λανθασμένο χαρακτήρα της πολιτικής του λεγόμενου επαναστατικού ντεφαιτισμού κατά τον β’ παγκόσμιο πόλεμο , που υποστήριξε ο Στίνας και η μικρή πολιτική ομάδα που καθοδηγούσε, αλλά και συγχρόνως αποσαφηνίζει τα σφάλματα και τις ιδεοληψίες που αυτή η ομάδα εγκλωβίστηκε.
Ο Γ.Καλιόρης , πρίν αναιρέσει την πολιτική άρνησης στον εθνικοαπελευθερωτικό αγώνα , αναιρεί το αξιακό του θεμέλιο δηλαδή την σύγχυση ανάμεσα στον εθνισμό και τον εθνικισμό. Προιόν αυτής της σύγχυσης είναι το έθνος να συμπιέζεται νοηματικά αποκλειστικά σε μία διάσταση που το θέτει εχθρικό προς τα άλλα έθνη ώστε ο « ο πατριωτισμός , ως αγάπη και υπεράσπιση της πατρίδας , με ταυτόχρονη αναγνώριση της θεμιτότητας των αλλοεθνών πατριωτισμών και με σεβαστική προς τα σεβάσματά τους στάση ,εξομοιώνεται καταχρηστικά και εξ ορισμού με εθνικισμό και σωβινισμό , που όντως υπάρχουν ως δυνητική εκτροπή, αλλά δεν εξαντλούν την πολλαπλή σημασία ενός συλλογικού υποκειμένου με το ισχυρό φαντασιακό του Έθνους , συνεκτικό , δυναμογόνο και μαζί κινδυνώδες »(σελ.12).Η άνιση αντίσταση του ελληνισμού στην Ιταλική, Γερμανική αλλά και Βουλγαρική κατοχή μαρτυρούν κατά τον Γιάννη Καλιόρη την βούληση του συνανήκειν αλλά και την έμπρακτη υπεράσπιση « ενός οργανικού συνόλου θεμελιωδών αξιών και βιωμάτων ιστορικών , μιάς κοινότητας πίστεων , σκοπών και βιοτροπίας , πολυεδρικής συνισταμένης πολιτισμικών , ιστορικών , θρησκευτικών, γλωσσικών κι εδαφικών συνιστωσών , και φυσικά κοινών μύθων και παραδόσεων»
Αλλά για έρθουμε στα τωρινά, στην εποχή της παγκοσμιοποίησης ο «κοσμοπολίτης άνθρωπος» είναι αυτός που διαδέχεται τον παλαιό «διεθνιστή » στην προσπάθεια «να υπερκερασθεί το εθνο-ιστορικό μόρφωμα και το συνεκτατό προς αυτό αίσθημα» και να υποκατασταθεί η δήθεν προλεταριακή ενότητα από την πολυπολιτισμικότητα. Έτσι κάποιοι που προέρχονται από την αριστερά μπορεί να νοιώθουν άνετα και να υπερασπίζονται την παγκοσμιοποίηση. Άλλωστε αυτή η μετατόπιση σε πολλές περιπτώσεις συνοδεύεται και με άλλα χειροπιαστά οφέλη ώστε η νέα τοποθέτηση τους ως απολογητές του αμερικανισμού να τους κάνει να διαγράφουν και τις τελευταίες πιθανές συνειδησιακές αντιρρήσεις.
Ο Γ.Καλιόρης περιγράφει την ομάδα Στίνα ,ως μια κλειστή σέχτα η οποία φυσικά θεωρούσε ότι κατείχε όλη την αλήθεια συχνά σε αντίθεση με την κοινή λογική, την πραγματικότητα και τις ευρύτερες παραδοχές : «Στην πραγματικότητα , μια χούφτα ήταν και μία χούφτα έμειναν συνεπείς σε μιάν ιστοριόληπτη ιδεολογία που την ήθελαν παντός καιρού , αλλά που αποδεικνυόταν ανά πάσαν στιγμή εκτός τόπου , χρόνου και πραγματικότητας , καθιστώντας άπρακτη και τη δράση … Μόνοι ,λοιπόν erga omnes , ενάντια σ’όλα τα εθνικοαπελευθερωτικά αντιστασιακά κινήματα της σκλαβωμένης Ευρώπης , με απόλυτη πεποίθηση στην ορθότητα της « γραμμής» και αναμένοντας την ηφαιστειακή έκρηξη της προλεταριακής επανάστασης στο στερέωμα της Ιστορίας σύμφωνα με τις Γραφές »(σ.26).Δυστυχώς ο Στίνας ,εκτός των άλλων σφαλμάτων του ,δεν μπόρεσε να κατανοήσει την ιστορική πρωτοτυπία του ναζισμού και να βγάλει τα αναγκαία πολιτικά συμπεράσματα στην πάλη εναντίον του.
Στο ίδιο τεύχος των «Σημειώσεων » ο Κ.Λιβιεράτος γράφει την εκτενή κριτική «Η αδυναμία να συλληφθεί η «17 Νοέμβρη »Λογοτεχνία στον ιστό της εξουσίας»(σ.39 – 87 ) ,που αναφέρεται στο μυθιστόρημα του Χ.Χωμενίδη «Το σπίτι και το κελλί» αλλά και σε παρεμφερή άρθρα του Π.Τατσόπουλου στα «ΝΕΑ» για την «17 Νοέμβρη ». Με πολλές αναφορές σε άρθρα ,εκτός των άλλων , της ΡΗΞΗΣ και του ΑΡΔΗΝ ,ο Κ.Λιβιεράτος καταλήγει στο συμπέρασμα ότι «το μυθιστόρημα συντάσσεται με την επίσημη , πολιτική και δημοσιογραφική εκδοχή της υπόθεσης της 17Ν»(σ.52).Θεωρεί πώς ο συγγραφέας «χρησιμοποιεί τη λογοτεχνία για να κάνει μια εκλαικευμένη κοινωνική ψυχολογία του φαινομένου , αντί να αναμετρηθεί μυθιστορηματικά ( όπως έκανε πάντα ο λογοτεχνικός ρεαλισμός ) με τα κοινωνικοπολιτικά και ηθικά ζητήματα που αυτό εγείρει»(σ.56).Βεβαίως ο Χωμενίδης δεν παραλείπει να υποβάλλει τα αξιακά του πρότυπα «τον επιχειρηματία εκπρόσωπο μια μικρής εκσυγχρονιστικής ελίτ » και αυτούς που «μεγαλώνοντας συμβιβάζονται και αναρριχώνται κοινωνικά».
Τέλος στο ίδιο τεύχος των «Σημειώσεων » διαβάσαμε πέντε ποιήματα του Γερ. Λυκιαρδόπουλου εκ των οποίων ξεχωρίσαμε τα : «Θάνατος κομμουνιστή» και «Φυγή Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη».
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου